Xin chào quý độc giả như chúng ta đã biết ngày 5 tháng 11 năm 2010 Cù Huy Hà Vũ đã bị bắt tại khách sạn Mạch Lâm ở thành phố HCM với hành vi quan hệ bất chính, nhưng sau đó bị cáo buộc về hành vi “tuyên truyền chống nhà nước XHCN Việt Nam”. Ngày 16/11/2010 cơ quan an ninh điều tra khởi tố và tạm giam 4 tháng đối với Ông. Ngày 17/12 năm 2010 Viện Kiểm Sát Nhân dân thành phố Hà Nội ra cáo trạng số 18/CT-VKS- P2 truy tố về tội “tuyên truyền chống nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam theo khoản 1 điểm c điều 88 bộ luật hình sự. Để có thêm thông tin về vụ án chúng tôi thực hiện cuộc phỏng vấn TS Trịnh Sang Quý .
Thay mặt BB Phạm Loan xin gửi lời chúc đầu năm và lời chào đến TS Trịnh Sang Quý.
TS Trịnh Sang Quý : Vâng Cảm ơn, xin chào chị!
Thưa TS qua vụ bắt giữ ông Cù Huy Hà Vũ nhà bất đồng chính kiến tại Việt Nam, người đã từng có nhiều bài viết và phỏng vấn trên một số báo đài quốc tế chỉ trích chính sách của nhà nước Việt Nam là người nghiên cứu chính trị quan tâm nhiều đến Việt Nam ông có nhận xét gì về Ông Cù Huy Hà Vũ thưa ông?
TS Trịnh Sang Quý : Nhận xét về ông Cù Huy Hà Vũ..( cười) Thế này nhé, tôi xin trích lược về con người và những việc mà ông Vũ đã làm khiến tôi rất quan tâm. Ở Việt Nam chắc ai đã từng đi học phổ thông hay yêu mến thơ ca đều biết đến nhà thơ Cù Huy Cận và nhà thơ Xuân Diệu. Ông Huy Cận là bố đẻ của Cù Huy Hà Vũ, ông Xuân Diệu là bác ( anh trai mẹ của Cù Huy Hà Vũ ) đồng thời là bố nuôi của Ông vũ theo như những gì ông Vũ và gia đình ông tiết lộ. ông đã tốt nghiệp đại học Ngoại Ngữ Hà Nội( chuyên nghành tiếng pháp ). Ông Vũ từng học bên Pháp ( tốt nghiệp Học Viện Hành Chính Công tại Pháp) ông có bằng thạc sỹ Văn Chương và bằng tiến sỹ Luật ( đại học Sorbonne ) và là họa sỹ. Ông đã từng làm việc tại Ban Thông Tin Học Viện Quan Hệ Quốc Tế. Gia đình ông có văn phòng luật sư Cù Huy Hà Vũ do vợ ông luật sư Nguyễn Thị Dương Hà làm trưởng văn phòng tại 24 Diện Biên Phủ. Ông Vũ là người thuộc gia đình dòng dõi cách mạng có học vấn được đào tạo cả ở ta lẫn ở tây, với những gì ông có, việc cơm áo đối với ông không phải là vấn đề nếu không muốn nói là giàu sang. Ông đã làm một số việc chưa từng có ở Việt Nam như kiện thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, ứng cử chức Bộ Trưởng Bộ Văn Hóa Thông Tin, tranh cử đại biểu Quốc Hội. Ông đã giữ cho Huế di tích lịch sử, thắng cảnh (Đồi Vọng Cảnh) trong danh mục bảo vệ khi kiện UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế triển khai dự án xây dựng khách sạn Life Resort trên đồi này. Ông cũng đứng ra bào chữa cho một số vụ án liên quan đến bất đồng chính kiến đồng thời chỉ trích ngay ngắt nhiều chính sách của nhà nước Việt Nam trong đó có dự án khai thác Bôxit Tây Nguyên gây nhiều tranh cãi. Theo đánh giá của nhiều người trong nước, giới trí thức, các nhà bất đồng chính kiến, nhà hoạt động dân chủ, các blogger và cả bản thân tôi ông Vũ là người thẳng thắn, dũng cảm có tâm với đất nước, với dân tộc, hành động có suy nghĩ chín chắn tuy trong một số phát biểu ông có hơi mạnh bạo.
Dạ ! việc bắt giữ ông Cù Huy Hà Vũ ngày 5/11/2010 tại thành phố HCM của lực lượng an ninh Việt Nam ông có nhận xét gì thưa TS.
TS trịnh Sang Quý : Bắt giữ ông Vũ là việc phải làm của chính quyền Việt Nam, đó là một thường lệ, đối tượng bị bắt không thể ai khác mà là Ông Vũ.
Dạ! ông có thể giải thích rõ hơn một chút được không ạ ?
TS Trịnh Sang Quý : Vâng ! thế này thưa chị, chính quyền sẽ bắt tống giam hoặc làm cách nào đó vô hiệu hóa những người mà chính quyền cho là phương hại đến sự an nguy của chế độ, Đảng Cộng Sản, nhà nước XHCN Việt Nam, công việc này họ phải làm để đảm bảo rằng họ cảm thấy an toàn. Bắt giữ những nhà bất đồng chính kiến là một việc làm thường thấy trước các kỳ đại hội đảng, các sự kiện lớn, đại hội lần thứ 11 này cũng không là ngoại lệ.
Còn tại sao lại là ông Vũ? Vì tại thời điểm này ông Vũ đang là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời dân chủ, là con chim đầu đàn của những nhà bất đồng chính kiến, đặc biệt chính quyền cho rằng có nguy cơ tập hợp bên cạnh ông Vũ một lực lượng đông đảo làm tiền đề cho những bất ổn của chế độ sau này và ông ấy đang nhen nhóm dần khả năng hiệu triệu quần chúng nhân dân làm những truyện long trời lở đất.
Dạ thưa TS ! như ông vừa nói việc ông Vũ làm mà chính quyền cho là có thể làm phương hại đến chế độ, đảng cộng sản, nhà nước XHCN vậy có nghĩa là ông Vũ có thể làm phương hại đến đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam như vậy bắt ông Vũ là chính đáng có phải vậy không thưa Ông?
TS Trịnh Sang Quý : Đất nước, dân tộc là những khái niệm, phạm trù hoàn toàn khác với Chế độ, Đảng cộng Sản, và nhà nước XHCN bởi vì “đất nước, dân tộc là những thứ vĩnh viễn còn chế độ, đảng, nhà nước XHCN chỉ mang tính chất lịch sử mà thôi, như vậy chúng có thể thay đổi”. Đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam tồn tại suốt quá trình lịch sử tuy dưới nhiều tên gọi khác nhau. Chế độ thì đã thay đổi nhiều lần trong lịch sử loài người. Đảng cộng sản, nhà nước XHCN thì mới có cách đây gần 100 năm. Việc làm của ông Vũ tôi chẳng thấy phương hại đến đất nước này, dân tộc này.
Thưa TS sự kiện bắt ông Vũ với chứng cứ ban đầu là có hành vi quan hệ bất chính nhưng sau đó lại cáo buộc với tội danh tuyên truyền chống nhà nước, ông có nhận xét gì, thưa ông ?
TS Trịnh Sang Quý : (cười )… Thật là hài hước, đó là một trò hề không hơn không kém (!). Ông Vũ là một người hiểu biết pháp luật cộng thêm những kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, tiếp thu kinh nghiệm từ cha chú để lại thì không có truyện hớ hênh như vậy được. Ngụy tạo chứng cứ giả để bắt là chiêu quen thuộc của an ninh nhưng có lẽ tình huống ông Vũ trong khách sạn với một người đàn bà là bất ngờ và là dịp may hiếm có phải hành động ngay, nhưng vì bất ngờ nên vở kịch quá vụng về mà bất cứ ai trải nghiệm một chút cũng có thể đoán biết được. Ngụy tạo chứng cứ để bắt người là việc mà an ninh việt nam thường làm với các nhà bất đồng chính kiến, kiếm cớ để khám xét thôi vì nếu tự dưng khám sét họ cũng làm được nhưng không được đàng hoàng lắm, với lại bắt ông vũ để khám xét đâu phải là truyện rễ ràng. Nhưng tôi lưu ý về cái chứng cứ bắt ông Vũ là một thủ đoạn chính trị rẻ tiền chỉ che mắt được những người dân kém hiểu biết và u mê thôi. Với 2 bao cao su đã qua sử dụng trong sọt rác mà có thể cho là dấu hiệu của hành vi dâm ô thì nó chỉ sảy ra ở đất nước Việt Nam ta. Trong cái chứng cứ bắt ông Vũ bên an ninh đã một mũi tên bắn trúng 3 đích: thứ nhất nhằm bôi nhọ nhân phẩm của ông Vũ trước bàn dân thiên hạ, bạn hữu. thứ hai tạo cớ bắt cho hợp pháp. thứ ba là li gián nhằm phân hóa trong nội bộ gia đình ông Vũ
Vâng thưa Ts cô gái ( Hồ Lệ Như Quỳnh ) trong phòng với ông Vũ sau đó đã làm đơn mời luật sư Trần Lâm tư vấn làm việc với các cơ quan chức năng, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện 1 tờ báo tại TP.HCM đăng sai sự thật, xúc phạm danh dự nhân phẩm của cô Quỳnh trong vụ có liên quan đến ông Cù Huy Hà Vũ. Ts đã có thông tin gì về vụ việc này chưa?
TS Trịnh Sang Quý: Đến thời điểm này tôi chưa nhận được thông tin gì.
Vậy thưa Ts, nếu tòa sử ông Vũ cô Hồ Lệ Như Quỳnh có mặt tại tòa trong cương vị nào không ?
TS Trịnh Sang Quý: Tôi nghĩ là không vì sử ông vũ theo cáo trạng của VKS nhân dân thành phố Hà Nội thì không có liên quan gì đến cô ấy cả.
Vừa rồi ông Vũ có gửi bản đề nghị tới chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đài VOA, RFA, bà Trâm Oanh tham gia tố tụng ông có nhận xét gì thưa TS.?
TS Trịnh Sang Quý: Thế này chị, về phần Ông Chủ Tịch Nước thì không nhận lời tham gia là chắc rồi vì có Viện Kiểm Sát đứng ra đại diện quyền và lợi ích của nhà nước là được rồi, với lại chẳng có đời nào ĐCS lại để ông chủ tịch làm việc đó. Còn lại đài VOA, RFA và bà Trâm Oanh thì có bà Trâm Oanh đã nhận lời rồi theo những gì tôi được biết. Bước đi này cho thấy ông Vũ là người rất vững vàng và sắc sảo trong hoạt động chính trị, ông nhằm vào hai mục đích lớn: Thứ nhất ông Vũ muốn quốc tế hóa vụ án của Ông. Nếu giả sử các đài đó nhận lời thì đây là một tình tiết mới gây khó sử cho tòa án và như vậy vụ án của Ông sẽ có nhiều tình tiết trong phần tranh tụng có lợi cho ông. Thứ hai qua vụ án của mình Ông cũng muốn khẳng định lại thái độ của các thế lực bên ngoài, các quốc gia ủng hộ vấn đề dân chủ hóa của Việt Nam đồng thời ông cũng giúp các nhà dân chủ Việt Nam nhìn nhận lại đối sách hoạt động của họ trong việc lựa chọn ai là thế lực bảo trợ có thể can thiệp vào công cuộc đấu tranh cho dân chủ của họ, định hình lại các quyết định trong mối giao tình với các quốc gia khác.
Theo nhận định của Ông thì các đài đó có nhận lời không thưa TS?
TS Trịnh Sang Quý: Theo thông tin của tôi đến tận thời điểm này vẫn chưa thấy họ có động tĩnh gì. Tôi nghĩ là họ đang chờ đợi xong đại hội 11 Đảng Cộng Sản Việt Nam. Vì theo tôi các nhà dân chủ đôi khi cũng là những con bài để các thế lực, các quốc gia thương lượng với chính quyền Việt Nam và ông Vũ là con bài rất có giá trị. Hiện tại họ chưa xác định chính xác được những ai sẽ là người có quyền lực để họ thương lượng nên họ chưa công khai hành động của mình.
Nếu họ nhận lời và cử người đại diện tham gia tố tụng thì theo ông ứng xử của Việt Nam như thế nào thưa Ts?
TS Trịnh Sang Quý: Chắc nhắn là không ai trong số họ được tham gia phiên tòa với tư cách là bên liên quan hay là gì đi nữa. Bởi vì Việt Nam cho rằng đây là công việc nội bộ của mình và yêu cầu không can thiệp đó là nguyên tắc xưa đến nay rồi chị ạ.
Ngày 12 tháng 1 ông Vũ có đơn gửi tới Chánh án tòa án nhân dân tối cao. Viện trưởng…… khẳng định ông vô tội và yêu cầu được trả tự do, Ts có cho rằng ông ấy sẽ được thả không ?
TS Trịnh Sang Quý : Cười)….. Người Việt Nam lạc quan nhất thế giới cũng đúng thôi. Nhưng thưa chị nếu đó là mong muốn của chị thì chị sẽ thất vọng. Bắt ông Vũ là một quết tâm của bộ chính trị. Nếu họ tha bổng cho ông Vũ hay không thể làm gì ông ấy thì đất nước này không cần phải đấu tranh dân chủ, quyền con người nữa.
Thưa TS theo ông, ông Vũ sẽ bị sử với kịch bản như thế nào ?
TS Trịnh Sang Quý : Ông Vũ bị cáo buộc theo điều 88 khoản 1 điểm c ( làm ra, tàng trữ, lưu hành các tài liệu, văn hóa phẩm có nội dung chống nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam ). Khung hình phạt trong điều này rất rộng, phạt tù từ 3 đến 12 năm và có áp dụng điều 99 ( hình phạt bộ sung ), như vậy chắc chắn ông vũ sẽ bị tù ở và cả quản chế.
Theo TS thì ông Vũ sẽ bị kết án bao nhiêu năm tù thưa ông ?
TS Trịnh Sang Quý : Điều này khó nói lắm thưa chị, vì khung hình phạt nó rộng, với lại trong vụ án có nhiều tình tiết mà mình chưa biết được nên khó kết luận lắm, lại còn tùy thuộc vào quyết tâm của nhà tòa nữa. Nếu theo những tài liệu mà ông Vũ công bố trên mạng thì tôi có thể đưa ra phỏng đoán thế này. Chắc rằng ông Vũ sẽ kháng án do đó họ sẽ sử ông với 4,5- 5 năm tù ở và 4 năm quản chế. Sau đó ở phiên tòa phúc thẩm sẽ giảm án xuống còn 3,5 năm tù ở, quản chế vẫn giữ là 4 năm. Nhưng đó là phỏng đoán thôi còn tùy thuộc vào thái độ của ông Vũ nữa và mức độ can thiệp của những người có ảnh hưởng sau đại hội đảng, của các thế lực bên ngoài kịch bản có khác đi chút ít.
Theo Ts ông, Vũ có nhận tội như một số nhà dân chủ bị sử trước đó không thưa TS ?
TS Trịnh Sang Quý : Tôi cho là thế này, lựa chọn đấu tranh cho dân chủ của ông Vũ là chín chắn lắm rồi, ông cũng tham gia bào chữa một số nhà bất đồng chính kiến trước đó, ông ấy nắm rõ hoàn cảnh và những thách thức gặp phải khi đấu tranh , cùng với tính cách kiên cường của ông và truyền thống cách mạng của gia đình ông sẽ không đầu hàng đâu.
Như vậy là chúng ta chắc chắng ông Vũ sẽ bị cầm tù, kết luận bản án nặng nhẹ như thế nào còn chờ vào sự công tâm của phiên tòa sử ông?
TS Trịnh Sang Quý : Thưa chị nếu nói 2 chữ công tâm thì tôi chắc chắn một điều, điều này tôi rất tin tưởng “ ông Vũ không có tội gì”.
Dạ ! rất cảm ơn TS Trịnh Sang Quý đã giành thời gian cho buổi phỏng vấn của BB.
Phạm Loan thực hiện
Hà Nội 14/1/2011
BaoBien 